Żywienie zwierząt musiało zmienić się diametralnie w 2006 roku, gdy zakazano stosowania antybiotykowych stymulatorów wzrostu na terenie Unii Europejskiej. Stworzyło to problem dla hodowców, gdyż coraz bardziej zintensyfikowane hodowle zwierząt prowadziły do rosnącego ryzyka wystąpienia objawów chorób przewodu pokarmowego u zwierząt, na przykład biegunek. Aby nie dopuścić do pogorszenia efektów produkcyjnych, postanowiono działać, a dokładniej zapobiegać chorobom, a nie je leczyć. Dlatego właśnie wprowadzono zakwaszacze do żywienia zwierząt.
Zakwaszacze działają profilaktycznie, ponieważ obniżają pH w przewodzie pokarmowym zwierząt, co sprawia, że mikroorganizmy patogenne nie mają korzystnych warunków do rozwoju i ogranicza to występowanie chorób. W paszach i napojach dla zwierząt stosuje się kwasy organiczne albo ich mieszaniny. Z takich zakwaszaczy korzystają hodowcy wielu grup zwierząt – trzody chlewnej, drobiu, bydła, ale i królików czy ryb. Chcesz wiedzieć, jaka jest rola zakwaszaczy używanych w żywieniu zwierząt? Czytaj dalej!
Funkcje kwasów w paszach
Jak już zostało wspomniane, zakwaszacze pełnią głównie funkcje profilaktyczne poprzez utrzymanie odpowiedniego poziomu pH w treści przewodu pokarmowego zwierząt. Jest to szczególnie ważne u młodych osobników, ponieważ ich układ immunologiczny ciągle się rozwija, a mikroflora ich przewodów pokarmowych jest jeszcze niestabilna. Zakwaszacze stosowane w paszach mają również działanie przeciwbakteryjne i probiotyczne.
Oprócz funkcji prozdrowotnych ważne jest też to, że stosowanie zakwaszaczy ma wpływ na smak paszy. Dzięki temu zwierzęta chętniej ją spożywają, pobierają większe jej ilości, czyli szybciej przybierają na wadze, co cieszy hodowców.
Warto też wspomnieć, że zakwaszacze mają także funkcję konserwującą. Dzięki ich zastosowaniu hamowany zostaje proces rozwoju pleśni.
Kwasy najczęściej wykorzystywane w żywieniu zwierząt
Kwasy dodawane do pasz to kwasy organiczne, a dokładniej kwasy karboksylowe, zbudowane z łańcucha węglowodorowego i grupy karboksylowej. Ich ogólny wzór to R-COOH. Kwasy, które są najczęściej wykorzystywane w żywieniu zwierząt to:
• kwas mrówkowy,
• kwas octowy,
• kwas cytrynowy,
• kwas mlekowy,
• kwas fosforowy,
• kwas propionowy,
• kwas fumarowy.
Każdy z wyżej wymienionych kwasów ma trochę inne działanie, więc wybór zależy od potrzeb hodowcy.
Kwas mrówkowy
Kwas mrówkowy jest popularnym składnikiem zakwaszaczy – to najprostszy i podstawowy kwas organiczny. Reguluje on mikroflorę i skutecznie obniża pH przewodu pokarmowego zwierząt.
Kwas octowy
Kwas octowy jest zazwyczaj stosowany w połączeniu z innymi kwasami, gdyż jest on kwasem słabym. Nadaje się jednak świetnie do regulacji procesów fermentacji w jelitach. Poza tym ma działanie konserwujące, dzięki jego obecności w paszy hamowany jest wzrost pleśni i drożdży.
Kwas cytrynowy
Suplementacja kwasem cytrynowym sprzyja dobremu przyswajaniu fosforu, co powoduje poprawę wydajności i mineralizacji kości oraz lepszy wzrost zwierząt. Co więcej, kwas cytrynowy zwiększa pobranie paszy poprzez swoje działanie konserwujące i poprawę smaku pożywienia. Stymuluje również funkcje trzustki.
Kwas cytrynowy dostępny jest w ofercie firmy Foodcom: https://foodcom.pl/products/kwas-cytrynowy/
Kwas mlekowy
Kwas mlekowy poprawia smak paszy, ale ma słabe działanie zakwaszające, konserwujące i probiotyczne. Działa tonizująco, przeciwskurczowo i przeciwbólowo, co przydaje się, jeśli u zwierząt występuje przykurcz mięśni i ból stawów. Poza tym kwas mlekowy ułatwia jelitowe wchłanianie mikroelementów.
Kwas fosforowy
Kwas fosforowy, jako jedyny z wymienionych kwasów dodawanych do pasz, nie jest kwasem organicznym i jest dodatkiem dość uniwersalnym. Działa tonizująco, pobudza apetyt i ułatwia proces przyswajania witamin i soli mineralnych. Poza tym hamuje rozwój bakterii nie tylko w przewodzie pokarmowym zwierząt, ale i w paszy.
Podsumowanie
Jak widać, stosowanie zakwaszaczy w żywieniu zwierząt hodowlanych ma wiele zalet. Dzięki ich działaniu profilaktycznym, przeciwbakteryjnym i probiotycznym, zwierzęta są zdrowsze. Co więcej, zwiększone zostaje pobranie pokarmu ze względu na jego lepszy smak. Zakwaszacze sprawiają też, że pasza zostaje lepiej wykorzystana – dzięki ich działaniu konserwującym pożywienie dłużej zachowuje świeżość. W efekcie hodowcy mogą utrzymać hodowlę w lepszej kondycji, a co za tym idzie – uzyskują lepsze wyniki ekonomiczne.
Należy jednak pamiętać, że pomimo wielu zalet i mimo że zakwaszacze umożliwiają ograniczenie stosowania antybiotyków, nie należy ich nadmiernie stosować. Może to doprowadzić do uszkodzenia błony śluzowej żołądka zwierząt, a to z kolei prowadzi do powstania wrzodów.